1. Μαθήματα Προγραμματισμού με τη C++

Εισαγωγή

Μιας και το τελευταίο καιρό μου έχουν ζητήσει πολλά άτομα βοήθεια για το πως να μπουν στο κόσμο του προγραμματισμού αποφάσισα να γράψω μερικά tutorial για να βοηθήσω όσους θέλουν να μάθουν. Στα συγκεκριμένα tutorial θα ασχοληθούμε με τη γλώσσα προγραμματισμού C++ και θα μάθουμε τα βασικότερα ώστε να μπορούμε να φτιάξουμε ένα πρόγραμμα γραμμής εντολών. 

Μέχρι σήμερα ο προγραμματισμός είναι το χόμπι μου. Ξεκίνησα να μαθαίνω προγραμματισμό μόνος μου, χωρίς βοήθεια πανεπιστημίου ή καθηγητή. Αυτό έγινε στα 16 μου. Δεν ήμουν παιδί ιδιοφυΐα, απλά το κλειδί της επιτυχίας στο προγραμματισμό είναι να είσαι υπομονετικός , να έχεις όρεξη για μάθηση και να μην τα παρατάς στα δύσκολα. 

Για αυτό λοιπόν ξέρω πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι για εσάς να μάθετε προγραμματισμό ενώ δεν έχετε ξανά ασχοληθεί.Όταν όμως μπείτε στο νόημα του προγραμματισμού και ειδικά αν είστε δημιουργικό άτομο θα τον αγαπήσετε.

Επειδή λοιπόν είναι πολύ δύσκολο να αρχίσετε να ακούτε λέξεις, όπως μεταβλητές, πίνακες και συναρτήσεις, θα προσπαθήσω να σας περάσω τις γνώσεις μου όσο το δυνατών πιο κατανοητά και ανώδυνα. Επίσης καλό θα είναι να έχετε βασική γνώση αγγλικών γιατί οι εντολές και όλα θα είναι στα αγγλικά. Ακόμη, επειδή παρατηρώ πολλά άτομα που βγαίνουν από πανεπιστήμια ξέρουν μόνο την Ελληνική ορολογία του προγραμματισμού και δυσκολεύονται να διαβάσουν αγγλικά βιβλία, που υπάρχουν άπειρα και θα σας βοηθήσουν σίγουρα στη συνέχεια, θα χρησιμοποιώ την Αγγλική ορολογία και θα προσπαθήσω να σας την περάσω σιγά σιγά.

Επίσης πολλοί ρωτάνε "Αν μάθω μια γλώσσα προγραμματισμού θα μπορώ να φτιάχνω εφαρμογές;"

Η απάντηση είναι όχι. Η γλώσσα προγραμματισμού θα είναι η βάση για να φτάσετε στο σημείο που θέλετε.Κάποιοι από εσάς θέλετε να φτιάξετε κάποιο παιχνίδι, κάποιοι άλλοι μίας εφαρμογή για το λειτουργικό σας και κάποιοι άλλοι για το κινητό σας. Για να φτάσετε εκεί χρειάζεται να μάθετε πρώτα από όλα την κατάλληλη γλώσσα προγραμματισμού και ύστερα να πάρετε συγκεκριμένες γνώσεις για αυτό που ζητάτε. Αν βιάζεστε και θέλετε να φτιάξετε ΤΩΡΑ μία εφαρμογή αυτό το tutorial δε θα σας βοηθήσει. Αν όμως θέλετε να γίνεται καλός προγραμματιστής το tutorial μου θα σας δώσει τις βάσεις και ύστερα μπορείτε να περάσετε εύκολα σε κάποια άλλη γλώσσα προγραμματισμού αφού μάθετε τη C++. 

Για όσους αποφάσισαν να κάνουν μία προσπάθεια, Καλή Αρχή !

---

Ξεκινάμε

Πρώτα από όλα θα πρέπει να κάνετε εγκατάσταση το απαραίτητο πρόγραμμα για προγραμματισμό, τον IDE.

Κατεβάστε το ανάλογο πρόγραμμα που αναφέρετε στο post και ακολουθήστε την κατηγορία Δημιουργία Project.Ύστερα συνεχίστε σε αυτό το Post.
IDE Για C++

Όταν τελειώσουμε το πρόγραμμα το αποτέλεσμα θα είναι αυτό:

Terminal / Command Line / Γραμμή Εντολών
Terminal  ή αλλιώς (CMD)Command Line για τα Windows, είναι η διεπαφή του χρήστη με τον υπολογιστή μέσω εντολών. Για παράδειγμα στα Mac για να ανοίξουμε ένα αρχείο θα κάναμε διπλό κλικ στο αρχείο ή μέσω του terminal θα του δίναμε την εντολή "open τοΑρχείο.pdf". Τα προγράμματα που θα φτιάξουμε θα τρέχουν πάνω στο terminal.

Πως δουλεύει ένα πρόγραμμα:

Ένας υπολογιστής αποτελείτε από τον επεξεργαστή, την Ram , τον σκληρό δίσκο και άλλα.

Το πρόγραμμα αποτελείτε από μια σειρά εντολών

Όταν το πρόγραμμα ξεκινήσει, ο επεξεργαστής θα πρέπει να εκτελέσει με τη σειρά τις εντολές που του δίνουμε. Ας φανταστούμε τώρα, πως τα αμάξια μας έχουν εξελιχθεί και περιλαμβάνουν έναν υπολογιστή, που εμείς απλά του δίνουμε εντολές και αυτό τις ακολουθεί.

Αρχικά όταν μπαίναμε στο αμάξι θα του λέγαμε: 

• "Ξεκίνα"
• "Πήγαινε με στην Αγίου Δημητρίου 13"
• "Σταμάτα κάτω από την συγκεκριμένη πολυκατοικία"

Ο υπολογιστής λοιπόν του αμαξιού μας πρέπει να γνωρίζει τις εντολές

Ξεκίνα, Πήγαινε,Σταμάτα για να μας καταλάβει. 

Στο προγραμματισμό μπορούμε να αποθηκεύσουμε ένα σύνολο εντολών σε αρχεία ώστε να τις ξανά χρησιμοποιούμε. Επίσης μερικές φορές χωρίζουμε τις εντολές αυτές σε κατηγορίες ώστε να ξέρουμε από που προέρχονται. Παράδειγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι εντολές του αμαξιού είναι στην κατηγορία "αμάξι". Έτσι αν παίρναμε το αρχείο των εντολών που είχαμε στο αμάξι και πηγαίναμε στο ψυγείο και του λέγαμε ξεκίνα ευτυχώς δεν θα ξεκινούσε. 

Στο δικό μας πρόγραμμα τώρα.

Το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να πούμε στο πρόγραμμά μας να χρησιμοποιήσει τις εντολές κάποιου αρχείου και να διευκρινίσουμε σε ποια κατηγορία(η αλλιώς ομάδα) είναι αυτές οι εντολές.

#include <iostream>
using namespace std;

Αυτό θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε ως εξής:

#include <iostream> --> Θέλω να διαβάσεις εντολές από το αρχείο iostream

using namespace std; --> Χρησιμοποίησε τις εντολές της ομάδας std

Τώρα το πρόγραμμα μας ξέρει που θα βρει τις εντολές και το όνομα της ομάδας τους.

Προσοχή στο ερωτηματικό που είναι δίπλα από το std, δε θέλουμε να το ξεχάσουμε.

Ύστερα πρέπει να δείξουμε μέσα στο πρόγραμμα που θα ξεκινήσουμε να του δίνουμε εντολές και που θα σταματήσουμε. 

Αυτός το κάνουμε ως εξής:

int main()
{
     ΕΔΩ ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΤΙΣ ΕΝΤΟΛΕΣ
     return 0;
}

Δε θα ασχοληθούμε ακόμα με το int main() απλά μάθετε το απέξω για να το θυμάστε σε μερικά ακόμα μαθήματα.
Οι εντολές του προγράμματος μας θα βρίσκονται ανάμεσα στις δύο αυτές αγκύλες. Λίγο πριν τη τελευταία αγκύλη θα παρατηρήσατε την εντολή return. Το return σε αυτή την περίπτωση κλείνει το πρόγραμμά μας. Ο αριθμός δίπλα από το return είναι μία απάντηση που δίνουμε στο λειτουργικό σύστημα αν όλα πήγαν καλά και δεν υπήρχε κάποιο πρόβλημα.Όταν όλα πάνε καλά συνήθως δίνουμε 0.

Το επόμενο πράγμα που θέλουμε να κάνουμε είναι να πούμε στο terminal να εμφανίσει μια πρόταση που θέλουμε. Ας δούμε το πρόγραμμα μέχρι τώρα και ας προσθέσουμε την εντολή για την εμφάνισή της πρότασης "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα"

#include <iostream>
using namespace std;
int main()
{
     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα";
     return 0;
}

Το cout είναι η εντολή που θα εμφανίσει την πρόταση μας, αλλά ας φανταστούμε ότι το cout είναι το ίδιο το Terminal. Φανταστείτε λοιπόν την πρόταση να πηγαίνει προς τη μεριά που δείχνουν τα βελάκια, στην περίπτωση μας προς το Terminal. Έτσι στέλνουμε την πρόταση μας στο terminal και αυτό θα την εμφανίσει. Μην ξεχάσετε το ελληνικό ερωτηματικό μετά τα αυτάκια. Μετά τις εντολές πρέπει να το βάζουμε.

Τώρα θα βάλουμε το terminal να εμφανίσει άλλη μια πρόταση ( μην ανυσηχήτε δε θα κουραστεί και λίγα του κάνουμε )

Ο νέος μας κώδικας η αλλιώς Source Code θα είναι:

#include <iostream>
using namespace std;
int main()
{
     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" << endl;
     cout << "Με αναγκάζεις να σου γράφω προτάσεις";
     return 0;
}

Ας δούμε 2 πράγματα στις τελευταίες μας αλλαγές.

     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" << endl; 

     cout << "Με αναγκάζεις να σου γράφω προτάσεις";

1. Τις προτάσεις μας ΠΑΝΤΑ θα τις γράφουμε ανάμεσα σε διπλά αυτάκια όπως παραπάνω. Επίσης από εδώ και πέρα θα τις λέμε string.
2. endl ??? Σημαίνει END LINE/ Τέλος γραμμής και θα αναγκάσει το terminal να αλλάξει γραμμή. Έτσι η πρόταση που έχουμε από κάτω θα γραφτεί σε νέα γραμμή και δε θα συνεχίσει από εκεί που αφήσαμε την προηγούμενη.

Τι θα κάνει τώρα το πρόγραμμα μας αν το τρέξουμε ? 

1. Διαβάζω τις εντολές απο το αρχείο iostream.
2. Χρησιμοποιώ τις εντολές που βρίσκονται στην ομάδα std.
3. Ξεκινάς να διαβάζω τις εντολές που μου έδωσες.
4. Λέω στο terminal να δείξει την πρόταση "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" και μετά να αλλάξει γραμμή.
5. Λέω στο terminal να δείξει την πρόταση "Με αναγκάζεις να σου γράφω προτάσεις".
6. Κλείνω το πρόγραμμα και λέω στο λειτουργικό ότι όλα πήγαν καλά. 

Εδώ όμως υπάρχει ένα μικρό προβληματάκι.

Αν όντως δουλέψει το πρόγραμμα θα ανοίξει, θα δείξει σε κλάσματα δευτερολέπτου αυτά που του είπαμε να δείξει, και θα κλείσει. Άρα δε θα προλάβουμε να δούμε κάποιο αποτέλεσμα. ( Σε μερικούς IDE θα το δείτε χωρίς πρόβλημα , αλλά σε πραγματική εκτέλεση πάνω στο terminal θα υπάρχει σίγουρα πρόβλημα )

Η εντολή getchar ήρθε να δώσει τη λύση !!

Το τελικό μας πρόγραμμα θα είναι:

#include <iostream>
using namespace std;
int main()
{
     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" << endl;
     cout << "Με αναγκάζεις να σου γράφω προτάσεις";
     getchar();
     return 0;
}

Το getchar() θα περιμένει μέχρι να πατήσετε το enter (ή αλλιώς return).

Όταν το enter πατηθεί θα συνεχιστεί η εκτέλεση των επόμενων εντολών μετά την getchar(). 

Στην περίπτωσή μας είναι το return που σημαίνει έξοδος από το πρόγραμμα.

Και τώρα η μεγάλη ώρα. Θα μεταφράσουμε και θα τρέξουμε το πρώτα μας πρόγραμμα. 

Ακολουθήστε την κατηγορία Μετάφραση του post ανάλογα με τον IDE που χρησιμοποιήτε. IDE Για C++

Μπορεί να μην κάνει πολλά αλλά θα πρέπει να είστε υπερήφανος/υπερήφανη για αυτά που μάθατε μέχρι τώρα.

Τα καλύτερα έρχονται στη συνέχεια !! 

Αν αποτύχει κάποιο μικρό λαθάκι μπορεί να έχετε κάνει.

Κοιτάξτε για κάποιο τυπογραφικό, μήπως ξεχάσατε κανένα ερωτηματικό. ή μήπως γράψατε κάποια εντολή με κεφαλαία. Η C++ είναι Case Sensitive  γλώσσα και αυτό σημαίνει πως η εντολή Cout είναι διαφορετική από την εντολή cout.

---

Γρήγορη Επανάληψη:

#include <iostream> --> Διαβάζει το πρόγραμμά μας ένα αρχείο με εντολές.

using namespace std; --> Χρησιμοποιεί τις εντολές που βρίσκονται στην ομάδα std.

int main() 

{ --> Απο εδώ και πέρα διαβάζει τις εντολές που του έχουμε δώσει.

     

     cout << "Είμαι ένα sting"; --> εμφανίζει στο terminal την πρόταση που είναι μέσα στα αυτάκια ""

     return 0; --> Τερματίζει το πρόγραμμα μας.

}

---

Tips:

Tip 1.

Τις 2 Γραμμές cout μπορούσαμε να τις γράψουμε και σε μία ως εξής:

cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" << endl << "Με αναγκάζεις να σου γράφω προτάσεις";

Tip 2.

Ένας άλλος τρόπος να πούμε στο terminal να αλλάξει γραμμή είναι μέσα στο string μας.

Δοκιμάστε να αντικαταστήσετε τη γραμμή:

     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα" << endl; 

με τη γραμμή: 

     cout << "Είμαι το πρώτο σου πρόγραμμα \n";

---

Ασκήσεις:

1) Γράψτε πρόγραμμα που θα εμφανίζει στο terminal την φράση "Έμαθα να φτιάχνω προγράμματα". Αφού εμφανίσει τη φράση, θα πρέπει να περιμένει να πατήσετε Enter για να κλείσει.

2) Γράψτε πρόγραμμα που θα εμφανίζει στο terminal τη φράση "Είμαι το πρώτο string". Ύστερα το πρόγραμμα θα περιμένει να πατήσετε Enter για να δείξει τη φράση "Είμαι το δεύτερο string". Τέλος το πρόγραμμα θα περιμένει να πατήσετε ξανά Enter για να κλείσει.

3) Γράψτε πρόγραμμα που θα εμφανίζει τα 5 πρώτα γράμματα της αλφαβήτου το ένα κάτω από το άλλο. Αφού τα εμφανίσει θα περιμένει να πατήσετε Enter για να κλείσει. Σε αυτό το πρόγραμμα πρέπει να χρησιμοποιήσετε μόνο μια εντολή cout.

Πριν αρχίσετε να κάνετε τις ασκήσεις θα πρέπει να ξέρετε να γράφετε το βασικό πρόγραμμα που μάθατε σε αυτό το κεφάλαιο. Γράψτε το 2-3 φορές όλο από την αρχή για να σας μείνουν οι εντολές. 

Αν έχετε βρει κάποιο λάθος ή έχετε κάποια απορία μη διστάσετε να μου στείλετε mail στο geocool2010@yahoo.gr . Επίσης αν σας βοήθησε αυτό το tutorial και θέλετε να συνεχίσω να γράφω, ενημερώστε με για να ξέρω ότι υπάρχουν άτομα που ενδιαφέρονται.

Λύσεις Ασκήσεων:
Download: Filesonic

ΕΠΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ